Çocuklarda yeme bozuklukları, beslenme düzeni oluşturmayı zorlaştırabilir ve çocuk ile aile arasındaki iletişimi olumsuz yönde etkileyebilir. Çocuklarda ve bebeklerde görülebilen yeme bozuklukları, çocuk ile ebeveyn arasında kurulan iletişimi ve karşılıklı işaretlerin alınıp yorumlanmasını da engelleyebilir. Bu etkileşim süreci, çocuk ile ebeveyn arasındaki duygusal bağın temelini oluşturduğundan bu yeme bozuklukları görmezden gelmemelidir.
İçindekiler
Yeme Bozukluğu Türleri Nelerdir?
Yeme bozukluğunun pek çok türü vardır. Anoreksiya nervoza, yeme bozuklukları arasında en yaygın olanıdır ve genellikle kişinin aşırı kilo alma korkusuyla kendini uzun süreler boyunca aç bırakmasıyla karakterizedir. Bu durumda, kişi ne kadar kilo verirse versin kendini her zaman kilolu olarak algılar ve kilo kaybı için çeşitli davranışlar sergiler. Bulimia nervoza, yeme bozuklukları arasında sıkça rastlanan bir türdür. Bu hastalıkta da, kişinin kendi vücut imajıyla ilgili ciddi bozukluklar bulunur ve aşırı kilo alma korkusuyla birlikte anormal düzeyde yeme isteği ile mücadele eder. Anoreksiya nervozadan farklı olarak, kişi yeme atakları yaşar ve tıkanırcasına yemek yer. Bu atakların ardından, kilo alma kaygısıyla kusma refleksini tetikler ve mideyi boşaltır. Pika, bir başka yeme bozukluğu türüdür ve en az bir ay boyunca besleyici olmayan, gıda dışı maddeleri ( toprak veya kağıt gibi) yeme eğilimi olarak tanımlanır. Bu davranış genellikle başka ruhsal bozukluklarla ilişkilendirilir ve detaylı bir klinik muayene gerektirir. Geri çıkarma bozukluğu, tüketilen yiyeceklerin sindirim sistemine geçmeden geri çıkarılması ve bu davranışın en az bir ay boyunca tekrarlanması durumunda yeme bozukluğu olarak tanımlanır. Kaçıngan/kısıtlı beslenme bozukluğu, yemek yeme veya belirli yiyecekleri reddetme davranışlarına dayalı bir durumdur ve bu beslenme şekli kişinin enerji ihtiyacı sürekli olarak karşılanmaz. Tıkınırcasına yeme bozukluğu, belirli bir zaman diliminde normalden çok daha fazla yiyecek tüketilmesi ve kişinin bu davranışı kontrol edemediği hissi ile karakterizedir.
Çocuklarda Yeme Bozukluklarının Nedenleri Nelerdir?
Çocuklarda yeme bozuklukları, özellikle okul öncesi dönemde, çocukların sabırsız, yerinde duramayan ve keşfetmeye meyilli doğası nedeniyle ortaya çıkabilir. Küçük çocuklar yemek zamanlarında bir yerde durmak zorunda olmaktan sıkılabilirler ve yemek sırasında ilgisini çeken şeylere yönelebilirler. Yemek yerken çocukların etrafla konuşmaya çalışması veya masadaki diğer nesnelere ilgi göstermesi normaldir. Yeme bozuklukları, çocukların bağımsızlık arayışının bir belirtisi olabilir. Çocuklar, bağımsız olduklarını göstermek için öncelikle yemek seçimi veya yemek yememe yoluyla hareket edebilirler. Ebeveynler, çocuğun yemek yemediğini fark ettiklerinde üzülebilir, sinirlenebilir veya kızabilirler. Ancak çocuğu yemeye zorlama veya cezalandırma gibi tepkiler, çocuğun yemek yeme isteksizliğini artırabilir. Herkesin belirli dönemlerde sevmediği ancak zamanla sevdiği yiyecekler vardır; çocuklar için de bu durum geçerlidir. Çocuklar belirli yiyecekleri sevebilir ve bazı yemekleri yemek istemeyebilirler. Aileler, çocuklarının yeme alışkanlıklarında değişiklik olduğunda durumu gözlemlemeleri yeme bozukluğunun erken tanısı için önemlidir.
Çocuklarda Yeme Bozuklukları Nasıl Tedavi Edilir?
Yeme bozukluklarının tedavisi, bozukluğun türüne ve şiddetine bağlı olarak değişir. Tedavinin temelinde multidisipliner bir yaklaşım vardır. Beslenme danışmanlığı, sağlıklı yeme alışkanlıkları kazanmaya ve fiziksel etkileri yönetmeye yardımcı olur. Psikoterapi, altta yatan psikolojik sorunları ele alır ve duygusal refahı iyileştirir. İlaç tedavisi bazı durumlarda kullanılabilir ancak genellikle diğer yöntemleri destekler. Ailelerin işbirliği çocuklarda yeme bozukluğu tedavisi için çok önemlidir; aileler çocuğun tedavi planına uygun davranmalı ve sağlıklı yeme alışkanlıklarını teşvik etmelidir. Tedavi süreci sabır gerektirir ve her çocuğun ihtiyaçlarına göre bir süreç planlanmalıdır.
Yeme Bozukluğu Olan Çocuğa Yaklaşım
Çocuklarda yeme bozuklukları, ciddi fiziksel ve duygusal sonuçlara yol açabilen önemli sorunlardır. Yeme bozuklukları kalp rahatsızlıkları, kemik erimesi, adet düzensizliği ve böbrek yetmezliği gibi geri dönüşü olmayan sağlık sorunlarına sebep olabilirler. Ebeveynlerin çocukların beslenme alışkanlıklarını desteklemesi için iletişim önemlidir. Yeme alışkanlıkları ve vücut imajı hakkında açık bir iletişim kurarak sağlıklı beslenmeyi teşvik etmek önemlidir. Aileler yeme bozuklukları olan çocukları ile sosyal medyada gördükleri beden imgesi konusunda yapıcı bir şekilde konuşarak sağlıklı bir vücut algısını benimsemesine yardımcı olabilirler. Alaycı veya aşağılayıcı sözlerden kaçınmak ve çocuğun benlik saygısını güçlendirmek için uygun tutumlar sergilemek gerekir. Sevginin ve kabulün koşulsuz olduğunu vurgulayarak, bir kişinin değerinin görünüşünden bağımsız olduğunu hatırlatın.
Çocuklarda Yeme Bozukluklarının Psikolojiye Etkisi
Çocuklarda yeme bozukluğunun erken başlaması, vücut üzerindeki etkilerinin daha belirgin olmasına yol açabilir. Erken dönemde ortaya çıkan bir yeme bozukluğu, yetersiz beslenme nedeniyle tam olarak olgunlaşmamış bedende kalıcı etkiler bırakabilir. Bu yüzden, çocuğunuzun davranışlarını ve yeme bozukluğu belirtilerini düzenli olarak gözlemlemek ve gerektiğinde hızlı bir şekilde harekete geçmek son derece önemlidir. Bu tür bozukluklar her bireyde farklı zamanlarda ortaya çıkabilir. Yapmanız gereken, çocuğunuzu dikkatle gözlemlemek ve herhangi bir endişe uyandıran durumda profesyonel destek almaktan çekinmemektir.
