Kardeş Kıskançlığı

Kardeş Kıskançlığı Nedir?

kardes-kiskancligi

Kardeş kıskançlığı kız veya erkek kardeşler arasındaki kavga etmeye, yarışmaya ve kıskançlığa dayanır.

İki veya daha fazla çocuklu ailelerde olur. Sorunlar genelde ikinci çocuğun doğumuyla başlar.

Kardeş kıskançlığı tüm çocukluk yılları boyunca devam eder ve tüm aile için yorucu ve stresli bir süreçtir.

Ailelerin çocuklarının beraber daha iyi vakit geçirmesi ve sorunları olumlu yollardan çözmeleri için onlara yardım edebileceği birçok yol vardır.

Buradaki ipuçları size evinizdeki sakinliği ve huzuru sağlama konusunda yardımcı olabilir.

 

Birden Fazla Çocuğa Sahip Olmanın Artıları Nelerdir?

Büyük olasılıkla çocuklarınızın ilişkisi ileride daha yakın bir ilişkiye dönüşecektir.Kardeşlerin beraber bir şeyler yapmaları çocuğunuza önemli becerileri geliştirme imkanı verir, örneğin işbirlikçi ve paylaşımcı olma ve diğer bir kişinin bakış açısını anlamaya çalışma vb…

“Ne, Kardeş Kıskançlığına Neden Olur?”

Kardeş kıskançlığının oluşmasında bir sürü faktör vardır.Bunların ne olduğuna bakarsak;

  • Her çocuk kendinin bir birey olarak tanımlamak için yarışır.Kendi yeteneklerini, ilgi alanlarını, becerilerini ve aktivitelerini bulmak için uğraşır.Kendilerinin kardeşlerinden nasıl farklı olduklarını göstermeye çalışırlar.
  • Çocuklar; ailelerinden ilgi,dikkat , disiplin miktarını eşit ölçüde almadıklarını hissettiklerinde huzursuz olurlar.
  • Çocuklar aileleriyle olan ilişkilerini yeni gelen bebek tarafından tehdit edildiğini düşünebilir ya da hissedebilirler.
  • Çocukların gelişimsel düzeyleri, onların sizin ilginizi paylaşma ve başka biri ile birlikte vakit geçirmenizi nasıl karşılayacağı konusundaki tepkisini etkiler.
  • Yorgun, sıkılmış ve aç olan çocuklar daha çok hayal kırıklığına uğramış ve engellenmiş olurlar ve kavgaya daha çok meyillidirler.
  • Çocuklar, kardeşlerinden gelen oyun başlatma davranışlarını olumlu olarak yorumlayamayabilir ve bunun yerine kavga etmeyi seçebilirler.
  • Aile dinamikleri de önemli bir role sahiptir.Örneğin; ailenin kendi çocuğu ailede bulunan başka yaramaz ve kolay ilişki kurulamayan bir akrabayı hatırlatabilir ve bu durumda ailenin çocuğa olan davranışlarını bilinçsiz bir şekilde etkilemesine neden olabilir.
  • Ortak aile zamanlarının kısıtlılığı ya da beraber ailecek yapılan aktivitelerin az olması, çocuklar arasındaki çatışmanın artmasına neden olabilir.
  • Aile içindeki stress, çocuklarla geçirilen zamanın ve onlara karşı olan ilginin azalmasına neden olur, bu durum da çocuklar arasındaki kardeş kıskançlığını arttırır.Ayrıca stresli bir ortamda büyüyen bir çocuk olumsuz bir durum karşısında ya da engellendiğinde ; bu durumu tolere etmede zorlanır ve çatışmaya yönelir.
  • Çocukların daha çok kavga ettiği ailelere baktığımız zaman; aile içinde sorunları çözmek için kavga etmenin normal ve kabul edilebilir bir yol olarak görüldüğü gözlenmiştir.Çocuk kavga etmeyi aileden öğrenir.
  • Ailelerin çocuklarına karşı nasıl davrandıkları tartışma sırasında nasıl tepki verdikleri ; kardeşlerin iyi geçinmeleri konusunda etkili olabilir.
  • “Çocuklarıma iyi geçinebilmeleri için nasıl yardım edebilirim?”
  • Öncelikle çocularınız kesinlikle birbirleri ile kıyaslayıcı cümleler kurmayın.Örneğin; “kardeşinin matematik notları çok iyi, senin niye notların böyle?”
  • Çocuklarınıza kendileri olabilmeleri için fırsat verin, onları etiketlemeye çalışmayın.
  • Çocuklarınızın, bireysel olarak başarıları ve yetenekleri ile olumlu cümleler kurun.
  • Çocuklarınıza, rekabet ortamı oluşturacak aktiviteler yerine işbirliği içinde beraber yapabilecekleri aktiviteler oluşturmaya çalışın.Örneğin;”kim oyuncakları daha çabuk toplayacak? “ yerine; çocuklara süre verip o süre içinde oyuncakları beraber toplamaları ve bunu yaparken oyun şeklinde yapmaları sağlanabilir.
  • Kavgaların çıkış zamanına dikkat etmek önemlidir.Kavgalar çoğunlukla uyku zamanından önce ya da yemek saatinden önce olabilir.Bu gibi durumları önceden tahmin etmek ve kontrol altına almak kavgaları önlemeye yardımcı olabilir.
  • Çocuklarınıza ilgi çekmenin kabul edilebilir ve uygun yollarını öğretin.Onlara diğer çocuklarla ve kardeşleriyle oynamak istediği zaman nasıl davranacağı, bunu nasıl dile getirebileceğini, oyuncaklarını nasıl paylaşacağını onlara göstermeye çalışın.
  • Çocuklara karşı adil olmak çok önemlidir,fakat bu durum eşit olmak demek değildir, aynı zamanda.Daha büyük ve daha küçük kardeşler, kendi yaş düzeylerine göre farklı ayrıcalıkları olabilir; ancak çocuklar aradaki bu eşitsizliği anlayabilirler, büyük olan kardeşin daha fazla sorumluluğu olabilir, zaten küçük kardeş, büyük çocuk olamadığı için eşitsiz bir ortam olduğunu hisseder.Siz ne kadar çocuklarınızı eşit bir şekilde büyüttüğünüzü düşünsenizde; onlar, sizden eşit ilgi ve alakayı alamadıklarını hissedebilirler.Bunun için çocuklarına karşı, yaptığınız kararları açıklama konusunda hazırlıklı olmalısınız, ve onların ihtiyaçlarını karşılamak için elinizden gelenin en iyisini yaptığınızın güvencesini onlara vermelisiniz.
  • Ailcek yapılacak aktiviteler planlama herkes için eğlencelidir.Eğer çocuklarınızın birbirleriyle geçirdiği güzel anıları varsa, yaşanılan bu güzel anlar, tartışma ve kavga zamanı tampon görevi görür.Bu sıcak anıları paylaşmak sorunları çözmede daha yardımcı olur.
  • Her bir çocuğunuzun kendi için yeterli alanı ve zamanı olduğundan emin olun.Çocukların, kardeşleri olmadan arkadaşlarıyla geçirebilecekleri zamana ve kendine ait özel eşyalara ve zamana ihtiyaçları vardır.

 

kardes-kiskancligi

birden-fazla-cocuga-sahip-olmanin-artilari

Her Bir Çocuğunuz İçin Orada Olun;

  • Eğer mümkünse; her bir çocuğunuz için ayrı ve yalnız bir zaman ayırın.Anne babadan her biri düzenli zamanlarla; tek bir çocukla birebir olarak vakit geçirmeyi denemelidir.Bu gün içinde birkaç dakika ayırarak deneyebilirsiniz.Hiç kesintiye uğramadan çocuğunuzla birebir geçirdiğiniz 10 dakika, onun için çok anlamlı olabilir.
  • Çocuklarınızla birebir yalnız olduğunuz zaman, arada onlara kardeşlerinin iyi yaptığı şeyleri ve bunları gerçekten sevip sevmediğini ya da kardeşlerinin onları rahatsız eden neler yaptığını sormak isteyebilirsiniz.Bu durum size, onların ilişkilerini belli bir çizgide tutmanıza yardımcı olacaktır ve ayrıca kardeşlerini birbirlerine karşı bazı olumlu duygularının olduğunu hatırlatacaktır.
  • Çocuklarınızın aile içinde neler olup bittiğiyle ilgili ne düşündükleri ve nasıl hissettiklerini gerçekten can kulağı ile dinleyin.
  • Çocuğunuzun hayatta tek ve özel olduğunu ona hissettirin.
  • Çocuklarınızın farklı özelliklerini vurgulayın.

Çatışmaları Çözerken;

  • Araştırmalar gösteriyor ki; aileler çocuklarının kavgalarına karşı tepkisiz kalmamalıdır.Çocuklarınızın kendi sorunlarını çözmesine olanak tanıyın ancak, unutmayın ki; daha küçük kardeşlerin sorunu çözmede sizin müdahalenize ve yapılandırmanıza ihtiyacı olacaktır.Taraf olmamalı ve çocuklarınızdan birini diğerlerinden üstün tutmamalısınız.Öncelikle; sakin olmalı ve çocukları ayırmalısınız, sonrasında kavganın nasıl çıktığı ile ilgili sorular sormalısınız.
  • Çocuklarınızın kendi başına problem çözme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmalısınız.Onlara fedakarlığın, birine karşı saygılı davranmanın ve eşit olarak paylaşmanın önemi göstermelisiniz.Siz onlara bu araçları verdiğinizde, sonunda onların kendi başlarına bir sorunun üstünden gelebileceğini görmelerini sağlayacak ve bu durum da onlara güven duygusu verecektir.
  • Çocuklarınıza bağırmayın ya da onları azarlamayın, bu durumu çözmek için hiç yardımcı olmayacaktır.
  • Kavganın kimin çıkardığı önemli değildir,çünkü kavgayı çıkarmak için zaten iki kişi gereklidir.Kurallara uyulmadığı zaman, iki çocuğu da eşit olarak sorumlu tutmak gerekir.
  • Tartışma ya da çatışma anında; çocuklara birbirleri hakkındaki duygularını açıklamaları için fırsat vermek gerekir.Çocuklarınızla, onların duygularını ya da hissettiklerini göz ardı ederek konuşmaya çalışmayın,duygularını ifade edebilmeleri için doğru kelimeleri bulmada onlara yardımcı olun.Tartışma içinde, bağırmadan, şiddet uygulamadan ya da isim takmadan, dalga geçmeden nasıl uyugn bir şekilde konuşulup , duyguların ifade edilebileceğini onlara göstermek ve örnek olmak gerekir.
  • Her iki tarafında bir şeyler kazandığı yerde , anlaşmaya varmak ve uzlaşmak için teşvik edici olmak gerekir.
  • Çocuklarınıza öncü uyarıcılar ve hatırlatıcılar verebilirsiniz.(Örneğin; 3’e kadar sayma vb..) Birbirlerine sataşmaya başladıkları zaman onlara birbirlerine karşı duygularını ifade etmelerini hatırlatarak yardım edebilirsiniz. Onlara sorunları çözmek için seçenekler sunup ,sorunlarını kendi başlarına çözebilmeleri için yardımcı olabilirsiniz ancak, en iyi seçeneğin ne olacağına karar vermelerini izin vermelisiniz.
  • Eğer çocuklarınıza karşı sürekli kızgın hissediyorsanız, hiç şüphesiz onlarda birbirlerine karşı öfkeli hissediyorlardır.Unutulmamalıdır ki, öfke kendi kendini besler; bu yüzden öfkenizini kontrol etmeyi öğrenmelisiniz, böylece çocuklarınıza da öfkelerini nasıl kontrol etmeleri gerektiğini öğretebilirsiniz.
  • Çocuklarınıza sakin zamanlarda, çatışma çözme becerilerini öğretebilirsiniz.
  • Çocuklarınızla ve diğer aile üyeleriyle etkileşim içindeyken, çocuklarınız için problem çözme becerileri konusunda iyi bir model olun.

kardes-kiskancligi-neden-olur

kardes-kiskancligina-cozum

Çocuklara Müdahale Sırasında;

Tehlikeli kavgalar hemen sonlandırılmalıdır.Böyle durumlarda çocuklar ayrılmalı ve uzaklaştırılmalı, sakinleştikten sonra olanlar hakkında konuşulmalıdır.Bu şekilde olanlar daha net anlaşılır ve bir daha kavga etme olasılığı azalır.

Eğer çocuklarınız birbirlerine karşı fiziksel olarak şiddet uyguluyor ya da çocuklardan biri sürekli kurban olup kardeşi tarafından dövülüyorsa ve karşılık veremiyorsa, kardeş istismarı ile karşı karşıyasınız demektir.Bu konuda acil olarak bir uzmandan yardım almalısınız.

Kurallarınızı belirlerken çocuklarınızı da dahil edin.Kurallar, açık ve net olmalı; çocuklar eğer bu kurallara uymazlarsa ne ile karşılaşacaklarını ve bilmelidirler; böylece sorunları önlemede biraz yardımcı olabilir.Bunun için birkaç öneri vericek olursak;

  • Tartışmalarda birbirine zarar verme kesinlikle yasaktır.(tekmeleme, yumruklama, vurma..)
  • İsim takma, bağırma ve şikayet etme yok
  • Kim birinci olmak ister ve bunun için ısrar ederse, sonuncu olur.
  • Cezalandırılan kardeşle dalga geçmek kesinlikle yok, eğer böyle bir durum olursa dalga geçen cezalandırılıcaktır.

Bu gibi kuralları kendi ailenizin dinamiklerini göre şekillendirerek, yeni kurallar oluşturabilirsiniz.

Bunlar da İlginizi Çekebilir

uyku-problemleri
Uyku Problemleri

Uykunun, rahim içi yaşama kısa süreli bir geri dönüş olduğu düşünülmektedir. Bunun ya…

Devamını Oku
ozel-ogrenme-guclugu-disleksi-disgrafi-discalculi
Özel Öğrenme Güçlüğü (Disleksi-Disgrafi-Discalculi)

Öğrenme bozukluğu, zekası normal ve normalin üstünde olan bireylerin, standart testle…

Devamını Oku
dikkat-eksikligi-ve-hiperaktivite
Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite (DEHB)

Çocuklarda yaşıtlarına ve gelişimsel dönemine kıyasla, aşırı hareketlilik, dikkat ve …

Devamını Oku
GüzelbahçeAlsancak